Σοφία Τολίκα – Postcards that you would never send

Το “Postcards that you would never send” ξεκίνησε το 2007 ως μια πράξη αντίδρασης στον καταιγισμό των εικόνων, που άρχισε σταδιακά να επικρατεί στον χώρο της φωτογραφίας με τη χρήση των ψηφιακών φωτογραφικών μηχανών. Πρόκειται για εικόνες του ελληνικού τοπίου της επαρχίας, που έχουν τραβηχτεί εξολοκλήρου με μια φτηνή αναλογική μηχανή με πλαστικό φακό και καθορίζονται σε μεγάλο βαθμό από τον περιορισμό της οικονομίας στο φιλμ και τις ιδιαιτερότητες αυτού του τύπου φωτογράφισης. Αποτελούν εικόνες, που αν τις έβλεπε κανείς κατά τη διάρκεια των διακοπών του να πωλούνται ως καρτ-ποστάλ, πιθανά δε θα αγόραζε και έστελνε ποτέ.

Αποτελούν επίσης μια πράξη αντίδρασης σε αυτό που πρεσβεύουν οι συνήθεις καρτ-ποστάλ: στην ανάδειξη του πιο χαρακτηριστικού, του πιο τουριστικού κατά γενική ομολογία μέρους, του μέρους εκείνου που πρέπει οπωσδήποτε να επισκεφτεί κανείς όταν φτάσει στον προορισμό των διακοπών του. Αντ’ αυτού, προβάλλεται ένας τόπος ανώνυμος, χωρίς κάποιο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό, που θα μπορούσε να βρίσκεται οπουδήποτε.

Στις υπερβολικά καθαρές και αψεγάδιαστες εικόνες με τα εντυπωσιακά χρώματα των συνήθων καρτ-ποστάλ αντιπαρέρχονται εδώ τα αλλοιωμένα χρώματα, το βινιετάρισμα του φακού, οι άτακτες διεισδύσεις του φωτός από το κουτί της μηχανής. Το  «λάθος» εδώ είναι καλοδεχούμενο και ενσωματώνεται στην εικόνα σε όλες του τις μορφές. 

Το “Postcards that you would never send” αποτελεί και μια ύστατη πράξη αντίστασης στην τάση που θέλει τις καρτ-ποστάλ να μετατρέπονται σε είδος προς εξαφάνιση, καθώς τις «καταπίνουν» σιγά-σιγά τα κινητά τηλέφωνα και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Αποτίει φόρο τιμής στον ρομαντικό εκείνο άνθρωπο που επιλέγει ακόμα, μια κάρτα, μια εικόνα από τον τόπο που επισκέπτεται και έχοντας στο νου έναν πολύ αγαπημένο του φίλο, γράφει δυο λόγια στο πίσω μέρος της και του την ταχυδρομεί.

Σημείωση: Αντίστοιχες απεικονίσεις του ελληνικού τοπίου με φθηνές φωτογραφικές μηχανές μίας χρήσης έχουν κατά καιρούς γίνει από πολλούς Έλληνες φωτογράφους στο παρελθόν και περιγράφονται στο άρθρο του Γιάννη Σταθάτου: “Η επινόηση του τοπίου. Ελληνικό τοπίο και ελληνική φωτογραφία, 1870-1995 / The Invention of Landscape. Greek Landscape and Greek Photography, 1870-1995” (Camera Obscura,Θεσσαλονίκη,1996).

Η Σοφία Τολίκα γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη και σπούδασε πολιτικός μηχανικός στο Α.Π.Θ.,  φωτογραφία στο Ι.Ι.Ε.Κ. E.S.P. και αισθητική αγωγή (μεταπτυχιακό) στο Τμήμα Νηπιαγωγών του Α.Π.Θ. Ασχολείται ενεργά με τη φωτογραφία από το 2005. Το 2013 απέσπασε στις Φωτογραφικές Συναντήσεις Κυθήρων το Βραβείο Νέων Ελλήνων Φωτογράφων για την φωτογραφική της σειρά “Homes Sweet Homes”. Έχει αυτοεκδόσει δύο φωτογραφικά βιβλία, συλλέγει ήχους, ενώ παράλληλα διερευνά τη σχέση της εικόνας με την κίνηση μέσα από βίντεο μικρής ή πολύ μικρής χρονικής διάρκειας. Έχει παρουσιάσει ατομικές και έχει λάβει μέρος σε ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό, καθώς και σε σεμινάρια και εργαστήρια. Ζει και εργάζεται στη Θεσσαλονίκη.

Website